مقاله پژوهشی
محمد علی شعبانی؛ محمود هوشمند؛ علی اکبر ناجی میدانی؛ محمد قربانی
چکیده
یکی از محورهای برنامه‌های توسعه اقتصادی در ایران، گرایش از برنامه‌ریزی بخشی به سمت برنامه‌ریزی منطقه‌ای است و هدف این گرایش، تخصیص منابع و فعالیتها به هر نقطه بر مبنای استعدادها و ویژگیهای خاص آن و کاهش شکاف رشد اقتصادی بین مناطق مختلف کشور است. بر این اساس، مطالعاتی در زمینه شناخت وضع موجود این مناطق، روند آن در آینده و شناسایی ...
بیشتر
یکی از محورهای برنامه‌های توسعه اقتصادی در ایران، گرایش از برنامه‌ریزی بخشی به سمت برنامه‌ریزی منطقه‌ای است و هدف این گرایش، تخصیص منابع و فعالیتها به هر نقطه بر مبنای استعدادها و ویژگیهای خاص آن و کاهش شکاف رشد اقتصادی بین مناطق مختلف کشور است. بر این اساس، مطالعاتی در زمینه شناخت وضع موجود این مناطق، روند آن در آینده و شناسایی عوامل مؤثر در رشد اقتصادی هر منطقه می‌تواند برای برنامه‌ریزان اقتصادی و منطقه‌ای در تنظیم برنامه‌های توسعه اقتصادی سودمند باشد. هدف این مقاله بررسی اثرات سرریز فضایی شهرنشینی بر رشد اقتصادی استان‌های کشور و همچنین نقش شهرنشینی بر سرعت همگرایی استان‌هاست. برای این منظور، ابتدا همگرایی )بتا( رشد اقتصادی استان‌های ایران در طی سال‌های 1384 تا 1398 با استفاده از مدل پانل فضایی برآورد شده، سپس به نقش شهرنشینی در سرعت همگرایی استان‌ها پرداخته شده است. نتایج به دست آمده در این پژوهش، نشان می‌دهد با توجه به اینکه رشد اقتصادی استان‌های کشور دارای اثرات فضایی و مکانی بوده و رشد هر استان متاثر از استان‌های مجاور نیز است. از اینرو همگرایی فضایی از نوع بتا بین استان‌های کشور تایید می‌شود. همچنین شهرنشینی یکی از متغیرهای موثر بر رشد اقتصادی استان‌ها است و اثر فضایی آن به لحاظ آماری معنی‌دار بوده و باعث افزایش سرعت همگرایی اقتصادی استان‌ها می‌شود.
مقاله پژوهشی
نسرین امیدی؛ هادی قوامی؛ محمود هوشمند؛ مصطفی سلیمی فر
چکیده
مقاله حاضر دو هدف اساسی دارد؛ هدف اول، بررسی امکان بکارگیری روش FLQ (برای محاسبه ماتریس مبادلات واسطه‌ای داخلی) همزمان با استفاده حداکثری از بنیه‌های آماری منطقه‌ای کشور (برای محاسبه مابقی نواحی جدول داده-ستانده منطقه‌ای) است. هدف دوم، محاسبه جدول داده-ستانده استان خراسان شمالی بر مبنای آن می‌باشد. بدین منظور جدول داده-ستانده ملی ...
بیشتر
مقاله حاضر دو هدف اساسی دارد؛ هدف اول، بررسی امکان بکارگیری روش FLQ (برای محاسبه ماتریس مبادلات واسطه‌ای داخلی) همزمان با استفاده حداکثری از بنیه‌های آماری منطقه‌ای کشور (برای محاسبه مابقی نواحی جدول داده-ستانده منطقه‌ای) است. هدف دوم، محاسبه جدول داده-ستانده استان خراسان شمالی بر مبنای آن می‌باشد. بدین منظور جدول داده-ستانده ملی (1395) بانک مرکزی ایران تفکیک واردات شده و حساب‌های منطقه‌ای همان سال مرکز آمار ایران مبنای محاسبات قرار گرفته اند.مقاله حاضر روش پیشنهادی جدید برای محاسبه جدول داده-ستانده منطقه ای به روش FLQ ارائه می دهد، به گونه ای که همخوانی کامل با حساب های منطقه ای کشور دارد. همچنین نتایج مقاله نشان می‌دهند که روشی که برای محاسبه بردار واردات واسطه‌ای در مقاله Banouei et al.(2017) معرفی شده است اولاً به تفسیر ضریب تجاری بی‌توجه بوده است، دوما منجر به حذف ابعاد فضایی از بردار مصرف واسطه‌ای منطقه می‌شود. این ادعا برای استان خراسان شمالی بررسی شد. یافته‌ها بیانگر آن است که بردار مصرف واسطه‌ای استان در این روش را می‌توان مستقیما با استفاده از ماتریس ضرایب داده-ستانده ملی بدست آورد که نشان دهنده عدم تاثیر ابعاد فضایی اقتصادی منطقه در محاسبات است. در مقاله حاضر دو سناریو برای محاسبه بردار واردات واسطه‌ای منطقه تعریف شد. سناریو اول با توجه به تفسیر ضرایب تعریف می شود و هر دو مشکل پیشین را برطرف می کند. سناریو دوم به صورت اختلاف بین ضرایب منطقه تعریف می شود و تنها مشکل اول را برطرف می کند. سناریو اول با توجه به خطاهای آماری کمتر پیشنهاد می‌گردد.
