نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسنده

• براتعلی خاکپور

چکیده

بررسی تحولات اشتغال و آینده نگری آن در
مادر شهرهای مشهد و اصفهان
(دهه 1385 - 1375)

براتعلی خاکپور*
استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه فردوسی مشهد
مهدی عامل بافنده
دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان

تاریخ دریافت 1 /10/89 تاریخ پذیرش: 26/5/90

چکیده
این مطالعه، با به‌کارگیری آمار سرشماری‌های نفوس و مسکن و مدل تغییر سهم، به بررسی وضع فعالیت و تعیین وضعیت گروه های عمده فعالیت در دو استان خراسان رضوی و اصفهان و دو مادر شهر مشهد و اصفهان در طی دوره زمانی 1385 - 1375 می‌پردازد. هدف از این پژوهش، که با روش "توصیفی - تحلیلی" انجام گرفته، تجزیه و تحلیل ساختار اشتغال هر یک از استان‌ها و مادرشهرهای مورد مطالعه به صورت مقایسه هر بخش اقتصادی با سطح مرجع (کل اشتغال کشور) و هم‌چنین هر بخش اقتصادی با همان بخش اقتصادی در سطح ملی است، تا مزیت نسبی و قدرت رقابتی هر یک از بخش‌های فعالیت مشخص شود. در نهایت، پیش بینی ساختار آتی گروه‌های شغلی در سال 1395 ارائه می‌گردد. نتایج حاکی از آن است که از 16 گروه عمده فعالیت، در استان‌های خراسان رضوی و اصفهان و نقاط شهری شهرستان‌های مشهد و اصفهان به ترتیب 1، 3، 6 و 7 گروه فعالیت دارای ضرایب رشد مثبت ملی (ضریب B ) و محلی (ضریب C ) هستند. این گروه‌ها می‌توانند رشد بالقوه‌ای برای اقتصاد منطقه بوده و اصطلاحاً برنده اقتصادی می‌باشند. همچنین بازنده‌های اقتصادی شامل هفت بخش در استان خراسان رضوی، پنج بخش در استان اصفهان، دو بخش در نقاط شهری شهرستان مشهد و یک بخش در مادرشهر اصفهان است. این بخش‌ها دارای ضریب B (اثر ترکیب بخشی) و ضریب C (اثر رقابتی) منفی هستند و به زودی سهم خود را از اشتغال منطقه از دست خواهند داد.

کلید واژه ها: مدل تغییر سهم، ساختار اشتغال، گروه های فعالیت، اقتصاد مرجع، اقتصاد محلی.
طبقه بندی JEL : O11, O21, J21

کلیدواژه‌ها

• دل تغییر سهم
• ساختار اشتغال
• گروه های فعالیت
• اقتصاد مرجع
• اقتصاد محلی

عنوان مقاله [English]

Analysis of Employment Changes and Its Future in Mashhad and Isfahan Metropolises (1375 to 1385 )

نویسنده [English]

• Barat-Ali Khakpour

چکیده [English]

Analysis of Employment Changes and Its Future in Mashhad and Isfahan Metropolises
(1375 to 1385 )

Barat-Ali Khakpour
Assistance professor in Geography and Urban Planning, Ferdowsi University of Mashhad
Mahdi Amel Bafandeh
M.A .student of Geography and Urban Planning, Isfahan University

Abstract
It aims at analyzing the occupational structure of the states and metropolises understudy through a descriptive-analytic approach by comparing each economical section with reference level (entire country occupation) and also each economical section with its counterpart in national scope to determine the relative superiority and competitive power of each section. Finally, a prediction of the future structure of the occupational groups in 1395 would be presented.
This study, with the application of census statistics and shift-share model, investigates the activity situation and determines the main activity groups in Khorasan Razavi and Isfahan states and two metropolises of Mashhad and Isfahan during the period of 1375 to 1385.
The results indicate that from 16 main activity groups in states of Khorasan Razavi and Isfahan and urban areas of Mashhad and Isfahan, 1, 3, 6, 7 groups have a national (coefficient B) and local (coefficient C) positive growth coefficient respectively. These groups, possessing a potential economic growth for the region, are called economic winners. Nevertheless, there are also the economic losers including seven sections in Khorasan Razavi, five sections in Isfahan, two sections in urban area of Mashhad and one section in Isfahan metropolis. These areas have the negative coefficient B (combined part effect) and negative coefficient C (competitive effect) and will soon lose their part in the region occupation.

Keywords: shift-share model, occupational structure, activity groups, reference economy, local economy.

JEL: O11, O21, J21

کلیدواژه‌ها [English]

• shift-share model
• occupational structure
• activity groups
• reference economy
• local economy