اثر شوک‌های قیمت نفت بر توان خانوار در مواجهه با ریسک در کشورهای منتخب صادرکننده نفت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• رؤی محمد کاظم ¹
• سارا قبادی ²
• حسین شناوه مجید الزرکانی ³
• حسین شریفی رنانی ³

¹ دانشجوی دکتری رشته علوم اقتصادی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.

² استادیار گروه اقتصاد، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.

³ دانشیار گروه اقتصاد، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.

https://doi.org/10.22067/erd.2024.90695.1255

چکیده

خانوار نهاد مهمی است که پرورش نیروی کار و تبدیل آن به سرمایه‌های انسانی را بر‌عهده دارد. این نهاد با ریسکها و مسائل آسیبزایی مواجه است که توانایی مقابله با آنها بر وضعیت رفاهی اعضای خانوار و جامعه اثرگذار است. در کشورهای صادرکننده نفت شوک‌های قیمت نفت بر تمامی جنبه‌های اقتصاد از جمله توان خانوار در مواجهه با ریسک اثرگذارند. هدف پژوهش حاضر تحلیل اثرات متقارن و نامتقارن شوک‌های قیمت نفت بر توان خانوار در مواجهه با ریسک در 10 کشور منتخب صادرکننده نفت طی سال‌های 2021-2002 می‌باشد. بدین منظور شاخص توان خانوار در مواجهه با ریسک با استفاده از متغیرهای زیر‌مجموعه دسترسی به منابع مالی، حمایت اجتماعی، سرمایه انسانی و ظرفیت اقتصادی دولت و با روش تحلیل مؤلفه اصلی (PCA) ساخته شد. برای دستیابی به هدف مقاله از روش‌‌های میانگین گروهی جمعی (PMG) و خودتوضیحی با وقفه‌های توزیعی غیرخطی (PNARDL) استفاده شد. نتایج نشان داد تخمین به روش غیرخطی نسبت به روش خطی کارایی بیشتری دارد. بر اساس نتایج روش غیرخطی در بلندمدت شوک مثبت و منفی قیمت نفت به ترتیب منجر به افزایش و کاهش توان خانوار در مواجهه با ریسک شده است. تقاضای جهانی نفت و سرمایه فیزیکی اثر مثبت و جمعیت اثر منفی بر توان خانوار در مواجهه با ریسک داشته است. بر اساس ضریب تصحیح خطا در هر دوره 4/35 درصد از عدم تعادل‌های کوتاه‌مدت تعدیل شده و به روند بلندمدت همگرا شده است. آزمون تقارن حاکی از متقارن بودن شوک‌های مثبت و منفی قیمت نفت در کوتاه‌مدت و عدم تقارن آن‌ها در بلندمدت است.

کلیدواژه‌ها

• توان خانوار در مواجهه با ریسک
• شوک نفتی
• تحلیل مؤلفه‌های اصلی
• روش خودتوضیحی با وقفه‌های توزیعی غیرخطی

موضوعات

• نفت

عنوان مقاله [English]

The Effect of Oil Price Shocks on Household Risk Preparation in Selected Oil Exporting Countries

نویسندگان [English]

• Ro'a Mohammad Kazem ¹
• sara ghobadi ²
• Hossein Shenaveh Majid Alzarkani ³
• Hossein Sharifi Renani ³

¹ Ph.D. student in Economics, Department of Economics, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran.

² Assistant Professor of Economics, Department of Economics, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran.

³ Associate Professor of Economics, Department of Economics, Alkut University, waset, Iraq.

چکیده [English]

The household is one of the important institutions of the society, which has the role of cultivating the labor force and turning it into human capital. This important institution faces risks and harmful issues, the ability to deal with them affects the well-being of the family members and, as a result, the society. In oil exporting countries, oil price shocks are important factors that affect all aspects of the economy, including the household risk preparation. The aim of the current research is to analyze the symmetrical and asymmetrical effects of oil price shocks on household risk preparation in 10 selected oil exporting countries during the period of 2002-2021. For this purpose, first, the index of the household risk preparation was created using the variables of access to financial resources, social support, human capital and the economic capacity of the government and by applying the principal component analysis (PCA) method for the studied period. To achieve the mentioned goal, the principal component analysis (PMG) and the nonlinear panel autoregressive distributed lags method (PNARDL) were used. The results showed that estimation by nonlinear PNARDL method is more efficient than linear PMG method. The results of PNARDL indicated that in the long run, the positive oil price shock has led to an increase in the household risk preparation, while the negative oil price shock has led to a decrease in the the household risk preparation. Other variables in the model, including the global demand for oil and capital, have led to an increase in the the household risk preparation, and the increase in population has led to its decrease. The error correction coefficient also shows that in each period, 35.4% of short-term imbalances have been adjusted and moved towards their long-term trend. The result of the symmetry test indicated the symmetry of positive and negative oil price shocks in the short term and their asymmetry in the long term.

کلیدواژه‌ها [English]

• The Household Risk Preparation
• Oil Shock
• Principal Component Analysis
• Nonlinear Panel Autoregressive Distributed Lags Method