مقاله پژوهشی
احمد حجاریان
چکیده
مناطق روستایی، به ویژه در کشورهای در حال توسعه برای مقابله با تاثیر مستقیم و غیرمستقیم این بحران، آمادگی کمتری دارند. لذا هدف این پژوهش ارزیابی اثرات ویروس کرونا بر شاخص های اقتصادی خانوارهای روستایی در شهرستان زاهدان است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از حیث ماهیت و روش انجام کار توصیفی- تحلیلی است که به دو روش مطالعه کتابخانه‌ای ...
بیشتر
مناطق روستایی، به ویژه در کشورهای در حال توسعه برای مقابله با تاثیر مستقیم و غیرمستقیم این بحران، آمادگی کمتری دارند. لذا هدف این پژوهش ارزیابی اثرات ویروس کرونا بر شاخص های اقتصادی خانوارهای روستایی در شهرستان زاهدان است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از حیث ماهیت و روش انجام کار توصیفی- تحلیلی است که به دو روش مطالعه کتابخانه‌ای و پیمایشی میدانی انجام می پذیرد. جامعه آماری تحقیق را خانوارهای روستایی شهرستان زاهدان تشکیل می‌دهد که با توجه به پراکندکی روستاها و تعداد زیاد آن‌ها تعداد 20 روستا به صورت تصادفی به عنوان روستای نمونه انتخاب شدند که بر طبق سرشماری سال 1395، این روستاها جمعا 4456 خانوار برابر با 18365 تن جمعیت داشته است که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 354 تن به عنوان نمونه انتخاب شده است. برای تجزیه و تحلیل یافته ها از آزمون تحلیل رگرسیون چندمتغیره و آزمون تی تک نمونه‌ای استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که شاخص های اقتصادی خانوارهای روستایی با میانگین 773/2 پایین‌تر از وضعیت مطلوب ارزیابی شده‌اند. بررسی اثرات همه گیری ویروس کرونا بر شاخص ها و متغیر های اقتصادی خانوارهای روستایی نشان داد که همه گیری ویروس کرونا بیشترین تاثیر را با ضریب بتای 398/0- بر فضای کسب و کار و کمترین تاثیر را با ضریب بتای 147/0 بر متغیر مهاجرت دارد.
مقاله پژوهشی
اقتصاد بین الملل
عاطفه احمدی؛ عبدالکریم حسین پور
چکیده
شناسایی مزیت نسبی فعالیت‌های اقتصادی در مناطق مختلف هر کشور امکان برنامه‌ریزی صحیحی را در اختیار برنامه‌ریزان اقتصادی قرار می-دهد. در این راستا استان بوشهر به عنوان یک منطقه مستعد به لحاظ دارا بودن پتانسیل‌های بالقوه و بالفعل در زمینه‌های مختلف در برخی فعالیت‌ها از جمله فعالیت‌های صنعتی دارای مزیت نسبی است. از این‌رو در پژوهش ...
بیشتر
شناسایی مزیت نسبی فعالیت‌های اقتصادی در مناطق مختلف هر کشور امکان برنامه‌ریزی صحیحی را در اختیار برنامه‌ریزان اقتصادی قرار می-دهد. در این راستا استان بوشهر به عنوان یک منطقه مستعد به لحاظ دارا بودن پتانسیل‌های بالقوه و بالفعل در زمینه‌های مختلف در برخی فعالیت‌ها از جمله فعالیت‌های صنعتی دارای مزیت نسبی است. از این‌رو در پژوهش حاضر با بهره‌مندی از نظریه‌های مزیت نسبی و با استفاده از شاخص-هایی چون شاخص خوشه، شاخص بالاسا و شاخص تقارن بالاسا فعالیت‌های صنعتی متمرکز شناسایی و سپس به تعیین فعالیت‌های دارای مزیت نسبی در صادرات در سال‌های 1384 الی 1398پرداخته شده است. در ادامه با توجه به اهمیت توسعه صادرات غیر نفتی بر اساس پنج شاخص واردات نسبی، تعداد کشورهای سهیم در واردات، عدم مزیت کشور هدف در تولید محصول، میانگین تعرفه و فاصله کشور هدف تا استان بوشهر با استفاده از روش تاکسونومی عددی مهمترین بازارهای هدف محصول منتخب در آخرین سال آماری 1400 شناسایی شدند. نتایج حاصل شده نشان می‌دهد استان بوشهر از میان فعالیت‌های مختلف صنعتی متمرکز در فعالیت تولید مواد شیمیایی و فراورده‌های شیمیایی دارای مزیت نسبی در صادرات است. همچنین نتایج تعیین اولویت بازارهای هدف در محصول مذکور نشان داد کشورهای ترکمنستان، تاجیکستان، قرقیزستان و قطر به عنوان مهمترین کشورهای هدف محصولات شیمیایی استان بوشهر به ترتیب دارای اولویت اول تا چهارم هستند.
مقاله پژوهشی
اقتصاد بین الملل
سروالدین فتحی؛ مسعود نونژاد؛ هاشم زارع؛ علی حقیقت
چکیده
چکیدهچگونگی اثرگذاری نوسانات اقتصادی بر متغیرهای کلان اقتصادی در سیاست گذاری حائز اهمیت است.در این مطالعه به بررسی آثار نامتقارن شوک های قیمت نفت و تلاطم نرخ حقیقی ارز بر رشد اقتصادی و تورم در دو گروه از کشورهای صادر کننده و وارد کننده نفت پرداخته ایم.برای این منظور از روش داده های تابلویی در دوره 2018-1990 استفاده کرده ایم. برای محاسبه ...
بیشتر
چکیدهچگونگی اثرگذاری نوسانات اقتصادی بر متغیرهای کلان اقتصادی در سیاست گذاری حائز اهمیت است.در این مطالعه به بررسی آثار نامتقارن شوک های قیمت نفت و تلاطم نرخ حقیقی ارز بر رشد اقتصادی و تورم در دو گروه از کشورهای صادر کننده و وارد کننده نفت پرداخته ایم.برای این منظور از روش داده های تابلویی در دوره 2018-1990 استفاده کرده ایم. برای محاسبه شوک های قیمت نفت از مدل EGARCH استفاده شده است.نتایج نشان می دهد که فرضیه های تحقیق مبنی بر اینکه واکنش رشد اقتصادی و تورم نسبت به شوک های قیمت نفت در هر دو گروه کشورهای صادرکننده و وارد کننده نفتنامتقارن است.همچنین نتایج حاصل از آزمون ها و برآورد الگوها نشان می دهد تلاطم نرخ حقیقی ارز تأثیری منفی ومثبت بر رشد اقتصادی و تورم کشورهای صادر کننده نفتو تاثیری مثبت بر رشد اقتصادی و تورم کشورهای وارد کننده نفت دارد.واژه های کلیدی:شوک های قیمت نفت ، تلاطم نرخ حقیقی ارز ، رشد اقتصادی ،EGARCH
مقاله پژوهشی
اشتغال
اکرم حسن نژاد؛ مهدی مرادی؛ سیما اسکندری سبزی
چکیده
در دنـیای رقابتی امروز بهره‌وری بعنوان یک فلسفه و یک دیدگاه مبتنی بر استراتژی بهبود عملیات مهمترین هدف سازما‌ن‌های پیشـرو می‌باشد و یک ضرورت برای رشد اقتصادی و ارتقای سطح زندگی و رفاه یک کشور محسوب می‌شود. مقدار و نرخ رشد بهره‌وری در هر کشور، تأثیر بسزایی در روند متغیرهای کلان اقتصادی در سـطح جهانی دارد. عوامل بسیاری بر بهره‌وری ...
بیشتر
در دنـیای رقابتی امروز بهره‌وری بعنوان یک فلسفه و یک دیدگاه مبتنی بر استراتژی بهبود عملیات مهمترین هدف سازما‌ن‌های پیشـرو می‌باشد و یک ضرورت برای رشد اقتصادی و ارتقای سطح زندگی و رفاه یک کشور محسوب می‌شود. مقدار و نرخ رشد بهره‌وری در هر کشور، تأثیر بسزایی در روند متغیرهای کلان اقتصادی در سـطح جهانی دارد. عوامل بسیاری بر بهره‌وری تأثیرگذارند که در این بین، نقش دستمزد و تورم می‌تواند حائز اهمیت فراوانی باشد. هدف پژوهش حاضر، تعیین تأثیر دستمزد و تورم بر بهره وری نیروی کار با استفاده از تکنیک اقتصادسنجی مارکوف سوئیچینگ در 15 کشور منتخب درحال توسعه طی بازه زمانی 2006 تا 2017 می‌باشد. در این مقاله شاخص‌های سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، سرمایه انسانی، فضای کسب و کار، کنترل فساد و آزادسازی تجاری به عنوان متغیرهای کنترل در مدل لحاظ شدند. نتایج برآوردها حاکی از آن است که، تورم در هر دو رژیم (رونق و رکود) بر بهره وری نیروی کار تأثیر منفی داشته و تأثیر دستمزد بر بهره وری نیروی کار در هر دو رژیم (رونق و رکود)، مثبت است. ولی، در مورد متغیرهای سرمایه گذاری مستقیم خارجی و کنترل فساد، در رژیم اول (رونق) شاهد رابطه مثبت و در رژیم دوم (رکود) شاهد رابطه منفی می‌باشیم. همچنین جهت بررسی‌های دقیق‌تر، به بررسی رابطه علی تورم و دستمزد با بهره‌وری نیروی کار با روش گرنجر پرداخته شده است که نتایج مبین رابطه علیت دوسویه بین متغیرهای مورد بررسی می‌باشد.
مقاله پژوهشی
اشتغال
لیلا ترکی؛ والا صنیع زاده؛ محمدرضا قاسمی
چکیده
فرآیند اعطایی تسهیلات در استان اصفهان از طریق سامانه کارا از سال 1397 آغاز شده است. بر اساس اطلاعات این سامانه از زمان شروع طرح تا تاریخ 20/10/1400، 3769887.9 میلیون ریال برای 4266 طرح تسهیلات پرداخت شده است. در بین طرح‌هایی که از طریق پرسش‌نامه اطلاعات آن‌ها جمع‌آوری شده است، 7188 شغل تعهد ایجاد داده شده که ایجاد 6914 شغل محقق شده‌است و موفقیت حدود ...
بیشتر
فرآیند اعطایی تسهیلات در استان اصفهان از طریق سامانه کارا از سال 1397 آغاز شده است. بر اساس اطلاعات این سامانه از زمان شروع طرح تا تاریخ 20/10/1400، 3769887.9 میلیون ریال برای 4266 طرح تسهیلات پرداخت شده است. در بین طرح‌هایی که از طریق پرسش‌نامه اطلاعات آن‌ها جمع‌آوری شده است، 7188 شغل تعهد ایجاد داده شده که ایجاد 6914 شغل محقق شده‌است و موفقیت حدود 96 درصدی در مجموع را نشان می‌دهد. همچنین 82.5 درصد از طرحها به تعهد شغلی خود ایفا نمودهاند. ارزش کلی تسهیلات پرداخت شده 3751 میلیارد ریال بوده که سرانه 542 میلیون ریال برای ایجاد هر شغل محقق شده را بیان می‌کند.در این راستا این پژوهش با استفاده از نتایج پرسش‌نامه ها و اطلاعات سامانه کارا و آزمون های t_test و ANOVA عوامل موثر احتمالی بر اشتغال آفرینی طرح ها مورد بررسی قرار می گیرد. بر اساس خروجی این آزمونها و تحلیل صورت گرفته متغیرهای شهرستان اجرای طرح، دستگاه اجرایی، بخش هدف (کشاورزی، صنعت، گردشگری و..)، نوع طرح، تعطیلی بنگاه و حضور دستگاه حمایتی با موفقیت طرح ارتباط داشتهاند.
مقاله پژوهشی
اقتصاد منطقه ای
محمد قدیمی؛ محمد سلیمانی؛ سید سجاد موسویان؛ مصطفی یخچالی
چکیده
هدف از این مقاله بررسی ظرفیت‌ها و چالش‌های توسعه منطقه مرزی سیستان و راهکارهای توسعه این مناطق در زمینه‌های مختلف است. این پژوهش با روش تحلیل مضمون انجام شده است و داده‌ها به روش مشاهده میدانی و مصاحبه عمیق با 14 نفر از خبرگان اجرایی و دانشگاهی جمع‌آوری شده است.یافته‌ها نشان می‌دهد استان سیستان و بلوچستان، ظرفیت‌هایی از قبیل: انرژی‌های ...
بیشتر
هدف از این مقاله بررسی ظرفیت‌ها و چالش‌های توسعه منطقه مرزی سیستان و راهکارهای توسعه این مناطق در زمینه‌های مختلف است. این پژوهش با روش تحلیل مضمون انجام شده است و داده‌ها به روش مشاهده میدانی و مصاحبه عمیق با 14 نفر از خبرگان اجرایی و دانشگاهی جمع‌آوری شده است.یافته‌ها نشان می‌دهد استان سیستان و بلوچستان، ظرفیت‌هایی از قبیل: انرژی‌های تجدیدپذیر بادی و خورشیدی، همسایگی با کشورهای پاکستان و افغانستان و... را داراست. از سوی دیگر دارای چالشهایی از قبیل خشکسالیهای پیاپی و عدم تأمین حقآبه کشور از طرف افغانستان، حاشیهنشینی و... می‌باشد. پس از توصیف و تحلیل موارد فوق با روش تحلیل مضمون، برای عبور از چالش‌ها و استفاده از ظرفیتهای منطقه راهحلهایی در حوزههای مختلف ارائه گردیده است؛ از جمله ورود نهادهای شبهدولتی به بخش صنعتی جهت حمایت صنایع نوزاد منطقه، افزایش تعاملات اقتصادی با کشور همسایه در راستای تامین منابع آبی، سرمایه‌گذاری در بخش آموزش مهارتمحور و...
مقاله پژوهشی
اقتصاد توسعه و برنامه‌ریزی
سمیرا متقی؛ صلاح ابراهیمی؛ رمضان غلامی؛ سمانه طالعی اردکانی
چکیده
پیامدهای نامطلوب اقتصادی، اجتماعی و سیاسی فقر، دولت‌ها را بر آن داشته تا بهبود وضعیت فقرا را در صدر اولویت‌های خود قرار دهند. ازاین‌رو شناخت مناسب فقر و عوامل اثرگذار برآن، از اهمیت بالایی برخوردار است؛ اما مسئله حائز اهمیت در این راستا تعاریف متنوع مربوط به فقر است که بسته به رویکردهای مختلف، از جمله منطقه‌ای بودن آن، متفاوت می ...
بیشتر
پیامدهای نامطلوب اقتصادی، اجتماعی و سیاسی فقر، دولت‌ها را بر آن داشته تا بهبود وضعیت فقرا را در صدر اولویت‌های خود قرار دهند. ازاین‌رو شناخت مناسب فقر و عوامل اثرگذار برآن، از اهمیت بالایی برخوردار است؛ اما مسئله حائز اهمیت در این راستا تعاریف متنوع مربوط به فقر است که بسته به رویکردهای مختلف، از جمله منطقه‌ای بودن آن، متفاوت می باشد و همین مسئله، این ذهنیت را ایجاد می کند که آیا پدیده فقر(برای نمونه بر اساس این رویکرد)، به واقع یک مقوله منطقه ای و جغرافیایی است به عبارتی آیا عوامل اثرگذار بر فقر در مناطق مختلف توسعه یافته و درحال توسعه (بسته به وضعیت جغرافیای آن منطقه)، متفاوت است یا فقر یک پدیده بین المللی است و عوامل اثرگذار بر آن در همه جا، یکسان می باشد؟به این منظور و برای پاسخگویی به سؤالات مذکور در تحقیق حاضر به بررسی و مدل‌سازی فقر در دو گروه کشورهای درحال‌توسعه و توسعه‌یافته بر اساس شرایط جغرافیایی، در دوره زمانی 1990 تا 2017، پرداخته شد. یافته‌های تحقیق حاکی از این است که:ضریب رشد اقتصادی بر فقر، در هر دو گروه کشورهای درحال‌توسعه و توسعه‌یافته، اثرمنفی داشته که این امر حاکی از تأیید تئوری اثر قطره چکانی استیگلیتز که توسعه اقتصادی موجب کاهش فقر می‌شود، است؛ بعلاوه، فقر در مناطق مختلف، بیشتر یک مقوله اقتصادی است و سایر رویکردهای مختلف در ارتباط با فقر، در درجات بعدی اهمیت قرار می‌گیرد.
)
