مقاله پژوهشی
اقتصاد انرژی
امیررضا البرز؛ محمود احمدی شریف؛ محمود هاشمی
چکیده
چکیدههدف از این پژوهش ارائه الگوی استفاده از فناوری بلاکچین در تجارت بینالملل (مشتقات نفتی) است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت دادهها آمیخته و از نظر روشهای گردآوری دادهها یک پژوهش توصیفی است. جامعه آماری در مرحله روش پژوهش کیفی شامل خبرگان و صاحب‌نظران دانشگاهی و نیز خبرگان و مدیران در حوزۀ نفت، گاز و پتروشیمی ...
بیشتر
چکیدههدف از این پژوهش ارائه الگوی استفاده از فناوری بلاکچین در تجارت بینالملل (مشتقات نفتی) است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت دادهها آمیخته و از نظر روشهای گردآوری دادهها یک پژوهش توصیفی است. جامعه آماری در مرحله روش پژوهش کیفی شامل خبرگان و صاحب‌نظران دانشگاهی و نیز خبرگان و مدیران در حوزۀ نفت، گاز و پتروشیمی بودند که از این میان، تعداد 125 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس و هدفمند انتخاب شدند. اطلاعات جمعآوریشده در مرحله کیفی به روش گرندد تئوری و بر اساس ابزار مصاحبه و در مرحله کمی از مدلسازی معادلات ساختاری و روش تحلیل عاملی مورد تحلیل قرار گرفت. در این پژوهش بر اساس نظر خبرگان، پنج عامل اصلی در رابطه با ارائه الگوی استفاده از فناوری بلاکچین در تجارت بینالملل (مشتقات نفتی) پیشنهاد شد که شامل 1-شرایط علّی، 2-پدیده محوری، 3-راهبردها، 4-شرایط زمینهای و 5- شرایط مداخلهگر بودند. بر اساس نظر خبرگان، زیرمولفههای هریک از این عوامل شناسایی شدند. بر اساس نتایج، کلیه متغیرهای پیش‌بین در مدل در نظر گرفتهشده، یعنی مؤلفه‌های تجارت بینالملل و استفاده از فناوری بلاکچین درمجموع توانایی پیشبینی 36/0 (0.01 > p) از واریانس متغیر میانجی یعنی تجارت بینالملل و توانایی پیشبینی 16/0 (0.05 > p) از واریانس متغیر ملاک یعنی بهبود عرضه مشتقات نفتی در سطح بینالملل را داشته است که این ضرایب هردو مثبت و مستقیم هستند. نتایج نشان میدهد الگوی 5 عاملی، در ایجاد سازوکار استفاده از فناوری بلاکچین در تجارت بینالملل (مشتقات نفتی) دارای تأثیر بالایی است.
مقالات پژوهشی
ابراهیم انواری؛ احمد صلاح منش؛ عاطفه احمدی؛ سرور چهرازی
چکیده
چکیده
حضور آگاهانه در بازار جهانی بدون تدوین سیاستهای مناسب بازرگانی و البته بدون لحاظ مسائل سیاسی و اجتماعی برای بسیاری از کشورهای درحال‌توسعه ازجمله ایران، غیر ممکن است. بر همین اساس در این تحقیق کوشیده شده است تا با توجه به تحریمهای بینالمللی، جایگاه صادراتی ایران در دو بازار منتخب دارو و فولاد به‌وسیله شاخصی به نام ...
بیشتر
چکیده
حضور آگاهانه در بازار جهانی بدون تدوین سیاستهای مناسب بازرگانی و البته بدون لحاظ مسائل سیاسی و اجتماعی برای بسیاری از کشورهای درحال‌توسعه ازجمله ایران، غیر ممکن است. بر همین اساس در این تحقیق کوشیده شده است تا با توجه به تحریمهای بینالمللی، جایگاه صادراتی ایران در دو بازار منتخب دارو و فولاد به‌وسیله شاخصی به نام سهم بازار پایدار (CMS) در دوره زمانی 2019-2016 ارزیابی شود. برای این منظور با بهرهگیری از مدل راگمن و استفاده از روش CMS توسعهیافته توسط لیمر و استرن، به ارزیابی عملکرد و رقابتپذیری ایران پرداخته شد. با توجه به اینکه اثر کالایی، اثر کشوری و اثر رقابتی زیر مجموعههای این شاخص هستند، در این تحقیق، ابتدا سه شاخص مذکور برای دو کالای منتخب محاسبه شده و سپس با استفاده از آنها، تغییر در خالص صادرات کشور ارزیابی شده است. نتایج این پژوهش دلالت بر آن دارد که اثر رقابتی نسبت به دو اثر دیگر سهم چشمگیری در رشد صادرات دارو و فولاد داشته و لذا تحریمهای اقتصادی که بیشترین تأثیر را بر رقابتپذیری کشورها در تجارت می‌گذارد؛ نقش پررنگی بر صادرات ایران حتی با وجود عدم تحریم کالای دارو داشته است. همچنین در کنار اثر کالایی که نتایج آن خارج از اراده کشور است نتایج حاصل از اثر کشوری بیان میکنند که در سال 2016، کشور آلمان و در سالهای 2017 و 2019 کشور روسیه بهترین بازار هدف دارو و همچنین ترکیه بدترین و تایلند بهترین مقصد صادراتی فولاد ایران بودهاند.
مقاله پژوهشی
زانا مظفری؛ حسن فرازمند؛ زهرا امیدی
چکیده
چکیده
سرمایهگذاری در مسکن یکی از معمول‌ترین روشهای سرمایهگذاری در ایران است. بخش مسکن و ساختمان دارای ارتباط گسترده با سایر بخشهای اقتصادی است و مسکن سالانه حجم وسیعی از نقدینگی کشور را به خود جذب میکند، به همین دلیل سرمایهگذاری در این بخش از اهمیت بیشتری برخوردار بوده و میتواند در روند رشد و توسعه کشور سهم بهسزایی ...
بیشتر
چکیده
سرمایهگذاری در مسکن یکی از معمول‌ترین روشهای سرمایهگذاری در ایران است. بخش مسکن و ساختمان دارای ارتباط گسترده با سایر بخشهای اقتصادی است و مسکن سالانه حجم وسیعی از نقدینگی کشور را به خود جذب میکند، به همین دلیل سرمایهگذاری در این بخش از اهمیت بیشتری برخوردار بوده و میتواند در روند رشد و توسعه کشور سهم بهسزایی داشته باشد. در این پژوهش با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته اثر سرمایهگذاری در بخش مسکن بر رشد اقتصادی استان‌های ایران طی دوره زمانی 1398-1385 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان داد که سرمایهگذاری در مسکن تأثیر مثبت و معنیداری بر رشد اقتصادی استان‌های ایران دارد. همچنین سایر نتایج مطالعه حاکی از آن است که وقفه متغیر رشد اقتصادی تأثیر مثبت و معنی‌دار بر رشد اقتصادی استان‌های ایران دارد. متغیرهای سرمایه انسانی، سرمایه فیزیکی و شاخص صنعتی شدن تأثیر مثبت و معنی‌دار و متغیرهای اندازه دولت و شهرنشینی اثر منفی و معنی‌دار بر رشد اقتصادی استان‌های ایران دارند.
مقاله پژوهشی
سعیده صمدزاد؛ نجف قراچورلو
چکیده
چکیده
هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل تأثیرگذار بر پایدارسازی کسبوکارهای کوچک و کارآفرین در سکونتگاههای غیررسمی و ارائه الگوی پایداری برای آن‌هاست. ابزار اصلی گردآوری اطلاعات مصاحبه و پرسشنامه است. جهت تحلیل یافتههای تحقیق از رویکرد معادلات تفسیری (ISM) استفاده شده است. بر اساس یافتههای حاصل از تحلیل اطلاعات و شناسایی ...
بیشتر
چکیده
هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل تأثیرگذار بر پایدارسازی کسبوکارهای کوچک و کارآفرین در سکونتگاههای غیررسمی و ارائه الگوی پایداری برای آن‌هاست. ابزار اصلی گردآوری اطلاعات مصاحبه و پرسشنامه است. جهت تحلیل یافتههای تحقیق از رویکرد معادلات تفسیری (ISM) استفاده شده است. بر اساس یافتههای حاصل از تحلیل اطلاعات و شناسایی عوامل مؤثر در پایدارسازی کسبوکارهای کوچک و کارآفرین (عوامل مالی- اقتصادی، اجتماعی- روانشناختی، زیستمحیطی، حقوقی-سیاسی، ارتباطی-اطلاعاتی، فنی-تکنولوژیکی، بازاریابی، زیرساختی– نهادی، شخصیتی– فردی و کالبدی-فضایی)، متغیرها در 5 سطح مختلف طبقهبندی شدند و با توجه به روابط، گراف ISM ترسیم شد. پس از تحلیل MICMAC متغیرها در سه گروه متغیرهای نفوذی، خودمختار و وابسته قرار گرفتند. با توجه به نتایج، عوامل مالی-اقتصادی، زیرساختی– نهادی و کالبدی-فضایی از زیربناییترین عوامل در پایداری کسبوکارهای کوچک و کارآفرین در سکونتگاههای غیررسمی (محله خلیلآباد تبریز) هستند.
مقاله پژوهشی
محمد علی شعبانی؛ علی اکبر ناجی میدانی؛ محمود هوشمند؛ محمد قربانی
چکیده
چکیده
یکی از محورهای برنامه‌های توسعه اقتصادی در ایران، گرایش از برنامهریزی بخشی به سمت برنامهریزی منطقهای است و هدف این گرایش، تخصیص منابع و فعالیت‌ها به هر نقطه بر مبنای استعدادها و ویژگی‌های خاص آن و کاهش شکاف رشد اقتصادی بین مناطق مختلف کشور است. بر این اساس، مطالعاتی در زمینه شناخت وضع موجود این مناطق، روند آن در آینده ...
بیشتر
چکیده
یکی از محورهای برنامه‌های توسعه اقتصادی در ایران، گرایش از برنامهریزی بخشی به سمت برنامهریزی منطقهای است و هدف این گرایش، تخصیص منابع و فعالیت‌ها به هر نقطه بر مبنای استعدادها و ویژگی‌های خاص آن و کاهش شکاف رشد اقتصادی بین مناطق مختلف کشور است. بر این اساس، مطالعاتی در زمینه شناخت وضع موجود این مناطق، روند آن در آینده و شناسایی عوامل مؤثر در رشد اقتصادی هر منطقه میتواند برای برنامه‌ریزان اقتصادی و منطقهای در تنظیم برنامه‌های توسعه اقتصادی سودمند باشد. هدف این مقاله بررسی اثرات سرریز فضایی شهرنشینی بر رشد اقتصادی استان‌های کشور و همچنین نقش شهرنشینی بر سرعت همگرایی استان‌هاست. برای این منظور، ابتدا همگرایی (بتا) رشد اقتصادی استان‌های ایران در طی سالهای 2005 تا 2017 با استفاده از مدل پانل فضایی برآورد شده، سپس به نقش شهرنشینی در سرعت همگرایی استان‌ها پرداخته شده است. نتایج به دست آمده در این پژوهش، نشان میدهد با توجه به اینکه رشد اقتصادی استان‌های کشور دارای اثرات فضایی و مکانی بوده و رشد هر استان متأثر از استان‌های مجاور نیز است. ازاین‌رو همگرایی فضایی از نوع بتا بین استان‌های کشور تأیید میشود. همچنین شهرنشینی یکی از متغیرهای مؤثر بر رشد اقتصادی استان‌ها است و اثر فضایی آن به لحاظ آماری معنی‌دار بوده و باعث افزایش سرعت همگرایی اقتصادی استان‌ها میشود.
مقاله پژوهشی
مجید انصاری؛ محسن رفیعیان
چکیده
چکیده
معدن یکی از بخشهای اساسی در توسعه اقتصادی استان یزد محسوب میشود. ازآنجاکه بخش معدن دارای ظرفیت بالایی جهت توسعه اقتصادی مناطق و کشورهاست و برخلاف تصورها استفاده از این بخش برای توسعه اقتصادی دارای تعارضات فراوانی ازجمله «نفرین منابع» است. به همین جهت برای داشتن رابطه مثبت بین معدن و توسعه اقتصادی منطقهای توجه ...
بیشتر
چکیده
معدن یکی از بخشهای اساسی در توسعه اقتصادی استان یزد محسوب میشود. ازآنجاکه بخش معدن دارای ظرفیت بالایی جهت توسعه اقتصادی مناطق و کشورهاست و برخلاف تصورها استفاده از این بخش برای توسعه اقتصادی دارای تعارضات فراوانی ازجمله «نفرین منابع» است. به همین جهت برای داشتن رابطه مثبت بین معدن و توسعه اقتصادی منطقهای توجه به عملکرد تولید ضروری است، که این بیانگر روابط فنی حاکم بر میزان تولید یک کشور از مقدار معین کار، سرمایه، مواد، انرژی و سایر منابع است؛ بنابراین، ارتباط بین بخشهای مختلف اقتصادی یکی از منابع قابل‌توجه توسعه اقتصادی در جهان توسعه نیافته یا کمتر توسعه یافته است. از همین رو این پژوهش در پی یافتن روابط بین بخش معدن با سایر بخشهای اقتصادی استان یزد است. بر این اساس با استفاده از دادههای سری زمانی از 1380 تا 1398 ارتباط بین بخشهای معدن، صنعت، کشاورزی و خدمات را در استان یزد بررسی و از آزمون علیت گرنجر و تکنیک خود رگرسیون برداری (VAR) بر اساس تابع واکنش آنی (IRF) و تجزیه واریانس (VD) برای مشاهده ارتباط بین متغیرها استفاده شد. نتایج پژوهش علاوه بر ارتباط علی بین بخش معدن با بخشهای صنعت و کشاورزی در استان یزد گویای این نکته است که در کوتاه‌مدت نرخ رشد بخش معدن اثرات مثبت و در بلندمدت نسبت به سایر بخشهای اقتصادی استان یزد تفاوتی نداشته است؛ از همین رو برنامهریزی یک‌سویه بخش معدن بدون در نظر گرفتن ملاحظات زیستمحیطی و بدون توجه به ارتباط آن با سایر بخشهای اقتصادی نمیتواند توسعه را برای استان یزد در پی داشته باشد.
مقاله پژوهشی
رسول قربانی؛ آمنه علی بخشی
چکیده
چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی تطبیقی رقابتپذیری شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی طی سالهای 1385-1395 است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و ازلحاظ ماهیت، توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش شامل شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی است. جمعآوری دادهها به‌صورت کتابخانه‌ای است که به‌منظور تحلیل وضعیت رقابتپذیری استان از 39 ...
بیشتر
چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی تطبیقی رقابتپذیری شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی طی سالهای 1385-1395 است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و ازلحاظ ماهیت، توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش شامل شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی است. جمعآوری دادهها به‌صورت کتابخانه‌ای است که به‌منظور تحلیل وضعیت رقابتپذیری استان از 39 متغیر برای سال 1385 و 44 متغیر برای سال 1395 بهره گرفته شده است. جهت تعیین اهمیت نسبی متغیرها از روش آنتروپی شانون و برای تجزیه‌وتحلیل دادهها نیز از روش پرومته استفاده شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که شهرستان‌های استان به لحاظ رقابتپذیری از تفاوتهای عمدهای در هر دو سرشماری 1385 و 1395 برخوردار بودهاند. بااینوجود در سال 1395 شاهد بهبود نسبی در وضعیت رقابتپذیری شهرستان‌های استان هستیم؛ بدینصورت که در سطح بسیار بالای رقابتپذیری، یک شهرستان، در سطح دوم با رقابتپذیری بالا چهار شهرستان، در سطح متوسط هفت شهرستان، در سطح پایین پنج شهرستان و در سطح بسیار پایین رقابتپذیری دو شهرستان قرار گرفته‌اند.
مقاله پژوهشی
ولی محمد فائز؛ سیدمحمدباقر نجفی؛ محمد شریف کریمی؛ جمال فتح اللهی
چکیده
چکیده
مناطق روستایی به‌عنوان قطب اصلی تولید و اشتغال محسوب می‌شوند که از جایگاه ویژه‌ای در چرخه رونق و توسعه اقتصادی هر کشور برخوردارند. توسعه روستاها از دیرباز کانون توجه بسیاری از سیاست‌گذاران است و اولویت برنامه‌های کلان توسعه هر کشور را به خود اختصاص داده است. روند توسعه پایدار، بدون توجه به نقش کیفی روستاها تکمیل نمی‌شود. ...
بیشتر
چکیده
مناطق روستایی به‌عنوان قطب اصلی تولید و اشتغال محسوب می‌شوند که از جایگاه ویژه‌ای در چرخه رونق و توسعه اقتصادی هر کشور برخوردارند. توسعه روستاها از دیرباز کانون توجه بسیاری از سیاست‌گذاران است و اولویت برنامه‌های کلان توسعه هر کشور را به خود اختصاص داده است. روند توسعه پایدار، بدون توجه به نقش کیفی روستاها تکمیل نمی‌شود. توسعۀ روستایی میتواند نقش مؤثری در ایجاد اشتغال، رفع فقر عمومی، تأمین درآمدهای ارزی، تراکم جمعیت، بهبود محیط‌زیست و تحقق توسعۀ پایدار کشور داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر توسعه پایدار روستایی در افغانستان انجام شده است. روش پژوهش از نظر جمعآوری دادهها، استفاده از مطالعات میدانی و کتابخانه‌ای و مصاحبه با کارشناسان و صاحب‌نظران برای شناسایی مزیت‌ها و ظرفیت‌های توسعۀ روستایی افغانستان است. مهم‌ترین عوامل توسعه پایدار روستایی در چهار بخش اقتصادی- اجتماعی – نهادی و محیط‌زیستی با رجوع به ادبیات نظری شناسایی شد. در ادامه، پرسشنامه‌ای در قالب مقایسات زوجی و روش تحلیل سلسله مراتبی[1] در اختیار 30 نفر از صاحب‌نظران قرار گرفت و با استفاده از نرم‌افزار اکسپرت چوئیس[2] وزن و اولویت این عوامل مشخص گردید. بر اساس نتایج این پژوهش، به‌منظور تحقق توسعه پایدار روستایی در افغانستان محیط اقتصادی با اهمیت 34% در رتبه نخست قرار گرفته است. محیط نهادی با میزان اهمیت 33% در رتبه دوم با فاصله اندکی از محیط اقتصادی قرار دارد. محیط اجتماعی و محیط‌زیست نیز به ترتیب با اهمیت 20% و 13% درصد در اولویت سوم و چهارم قرار گرفته‌اند.
3- Expert Choi
