مقاله پژوهشی
وحید فولادگر؛ مهدی فیضی
چکیده
با وجود اهمیت و ضرورت وجود آمار دقیق و با توالی مناسب برای سیاست‌گذاری اقتصادی، داده‌های اقتصادی در بسیاری از کشورهای درحال‌توسعه ازجمله ایران به دلایل متعدد با دقتی پایین و توالی کم تولید می‌شوند. در سال‌های اخیر، استفاده از تصاویر ماهواره‌ای، مخصوصاً تصاویر نور شب، با دقت بالا و توالی زیاد به‌عنوان یکی از منابع مهم اطلاعاتی ...
بیشتر
با وجود اهمیت و ضرورت وجود آمار دقیق و با توالی مناسب برای سیاست‌گذاری اقتصادی، داده‌های اقتصادی در بسیاری از کشورهای درحال‌توسعه ازجمله ایران به دلایل متعدد با دقتی پایین و توالی کم تولید می‌شوند. در سال‌های اخیر، استفاده از تصاویر ماهواره‌ای، مخصوصاً تصاویر نور شب، با دقت بالا و توالی زیاد به‌عنوان یکی از منابع مهم اطلاعاتی برای برآورد میزان فعالیت اقتصادی در کشورهای جهان مورداستفاده قرار گرفته است. در این مقاله، برای نخستین بار، نسل جدید داده‌های ماهانه نور شب برای ایران گردآوری، پردازش و پالایش شدند و از این دادهها برای برآورد تولید ناخالص داخلی در ایران در مقاطع فصلی استفاده شده است. نتایج نشان داد که این دادهها، برآورد بسیار خوبی از تولید ناخالص داخلی ایران در سطح ملی ارائه می‌دهد و استفاده از آن‌ها در کنار برآورد جمعیت کشور و در نظر گرفتن تغییرات فصلی، می‌تواند قابلیت پیشبینی مدل را افزایش دهد.
مقاله پژوهشی
سید عبداله رضوی؛ ایمان محمدعلی تجریشی
چکیده
هدف از این پژوهش ارائه الگوی مدیریت ریسک و بیمههای انرژی در بخش بالادستی صنعت نفت ایران است. تحقیق حاضر از نظر نتیجه توسعه ای، ازنظر ماهیت دادهها، آمیخته و از نظر هدف یک تحقیق تبیینی است. جامعه آماری در مرحله تحقیق کیفی شامل خبرگان و صاحب‌نظران دانشگاهی در حوزه قلمرو موضوعی تحقیق و نیز خبرگان و مدیران در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی ...
بیشتر
هدف از این پژوهش ارائه الگوی مدیریت ریسک و بیمههای انرژی در بخش بالادستی صنعت نفت ایران است. تحقیق حاضر از نظر نتیجه توسعه ای، ازنظر ماهیت دادهها، آمیخته و از نظر هدف یک تحقیق تبیینی است. جامعه آماری در مرحله تحقیق کیفی شامل خبرگان و صاحب‌نظران دانشگاهی در حوزه قلمرو موضوعی تحقیق و نیز خبرگان و مدیران در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند ارجاعی، حجم نمونه گیری آن، تا حد کفایت یا اشباع نظری ادامه یافت و نهایتاً 32 نفر مورد مصاحبه قرار گرفتند. در مرحله تحقیق کمّی نیز جامعه آماری شامل کلیه مدیران و متخصصان شرکتهای اصلی و فرعی در بخشهای مالی و عملیاتی حوزه صنعت نفت در شرکتهای توسعه ای و تولیدی دولتی نفت و گاز و نیز مدیریت فروش محمولات نفتی بودند که از 467 متخصص نفت و گاز تعداد 285 نفر به روش نمونه گیری در دسترس و هدفمند انتخاب شدند و به همین تعداد پرسشنامه توزیع گردید که پس از جمعآوری پرسشنامه ها 221 نفر در تحقیق مشارکت داشتند. نتایج پژوهش در قالب مؤلفه های با اهمیت مدیریت ریسک و بیمه های انرژی شامل متغیرهای علّی، زمینه ای و مداخله‌گر در قلمرو شناسایی، سنجش و سناریوسازی ریسکها و استراتژیهای مدیریت ریسک و پیامدها دسته بندی شدند.
مقاله پژوهشی
علی اصغر سعدآبادی؛ زهره رحیمی راد؛ کیارش فرتاش؛ فاطمه جعفریان
چکیده
«منطقه»، مفهومی است که در سیاست‌گذاری دولت‌های جهان نقش مهمی دارد. با تغییرات صورت‌گرفته و فناوری‌های نوین، امروزه به نوع جدیدی از مناطق نیاز است. مناطق می‌توانند به‌عنوان ترکیب‌کننده معیارها و عناصر، باعث ایجاد و بهبود مستمر بنگاه‌های دانشی از طریق تزریق ایده‌های جدید، دانش و یادگیری سازمانی شوند. مناطق باید اصول خلق ...
بیشتر
«منطقه»، مفهومی است که در سیاست‌گذاری دولت‌های جهان نقش مهمی دارد. با تغییرات صورت‌گرفته و فناوری‌های نوین، امروزه به نوع جدیدی از مناطق نیاز است. مناطق می‌توانند به‌عنوان ترکیب‌کننده معیارها و عناصر، باعث ایجاد و بهبود مستمر بنگاه‌های دانشی از طریق تزریق ایده‌های جدید، دانش و یادگیری سازمانی شوند. مناطق باید اصول خلق دانش و یادگیری مستمر را با خود همراه سازند تا درنهایت به مناطق یادگیرنده تبدیل شوند. با توجه به ویژگی‌های خاصی که هر یک از مناطق ایران دارند؛ نوآوری در هرکدام از این مناطق، جلوۀ متفاوتی دارد. برای تعیین میزان تأثیر این نظام‌ها، لازم است تا عملکرد آن‌ها مورد ارزیابی قرار گیرد. نویسندگان این پژوهش در نظر دارند تا متناسب با شرایط مناطق در کشور ایران، مدلی را جهت ارزیابی ارائه دهند. مدل ارزیابی نظام نوآوری منطقه‌ای پیشنهادی متشکل از سه سطح است که هرکدام از آن‌ها از جنبه‌ای متفاوت، مناطق را ارزیابی می‌کنند. به‌نحوی‌که شاخص‌های ارائه شده در هر سطح، مکمل سطوح دیگر است. در ابتدا شاخص‌های عمومی و پتانسیل‌های هر منطقه، شناسایی می‌شود و در سطح سوم، عملکرد بنگاه و سیستم است که مورد ارزیابی و پایش قرار می‌گیرد. در انتها نیز با استفاده از مطالعۀ موردی منطقۀ اصفهان؛ در نظر دارد تا به‌صورت تجربی به ارزیابی عملکرد یک نظام نوآوری منطقه‌ای در ایران بپردازد.
مقاله پژوهشی
سمیرا فرج اله زاده؛ احمد صدرایی جواهری؛ سکینه اوجی مهر
چکیده
یکی از اهداف مهمی که کشورها به دنبال تحقق آن هستند، دست یافتن به نرخ رشد اقتصادی بالا است. عوامل مختلفی در رسیدن به این امر مهم دخیل هستند. در این میان، نوآوری در بازارهای مالی بهویژه بازار سهام نقش پراهمیتی را ایفا میکند. ازآنجایی‌که تأثیر نوآوری مالی بر رشد اقتصادی در کشورها با توجه به سطح حکمرانی متفاوت است، لذا در این پژوهش ...
بیشتر
یکی از اهداف مهمی که کشورها به دنبال تحقق آن هستند، دست یافتن به نرخ رشد اقتصادی بالا است. عوامل مختلفی در رسیدن به این امر مهم دخیل هستند. در این میان، نوآوری در بازارهای مالی بهویژه بازار سهام نقش پراهمیتی را ایفا میکند. ازآنجایی‌که تأثیر نوآوری مالی بر رشد اقتصادی در کشورها با توجه به سطح حکمرانی متفاوت است، لذا در این پژوهش نقش حکمرانی خوب نیز در نظر گرفته شده است. در این مطالعه، نسبت داراییهای صندوق های سرمایهگذاری مشترک به تولید ناخالص داخلی به‌عنوان پروکسی نوآوری مالی و متغیر حکمرانی خوب به‌عنوان متغیر آستانه انتخاب شده است. بهمنظور بررسی تأثیر نوآوری مالی در بازار سهام بر رشد اقتصادی از داده‌های پانل 38 کشور منتخب درحال‌توسعه و توسعهیافته طی سال‌های 2002 تا 2017 و مدل پانل پویای آستانهای استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که تأثیر نوآوری مالی بر رشد اقتصادی در سطوح پایین و بالای حکمرانی متفاوت است. وقتیکه سطح شاخص حکمرانی خوب از سطح آستانه بیشتر باشد، تأثیر نوآوری مالی بر رشد اقتصادی نیز بیشتر است.
مقاله پژوهشی
میرقاسم بنی هاشمی
چکیده
مختصات ژئوپلیتیکی، ویژگی‌های متمایز اقلیمی و فرهنگی، روندهای متفاوت توسعه و محیط امنیتی متفاوت باعث شده تا استان‌های کشور و به‌طور خاص آذربایجان شرقی به لحاظ شاخص‌های توسعه‌یافتگی و روندهای محیطی با مسائل متمایزی مواجه باشند. بر این مبنا هدف اصلی این پژوهش، شناسایی مهم‌ترین مسائل توسعه استان و نیز تحلیل شبکه‌ای و نسبت سنجی ...
بیشتر
مختصات ژئوپلیتیکی، ویژگی‌های متمایز اقلیمی و فرهنگی، روندهای متفاوت توسعه و محیط امنیتی متفاوت باعث شده تا استان‌های کشور و به‌طور خاص آذربایجان شرقی به لحاظ شاخص‌های توسعه‌یافتگی و روندهای محیطی با مسائل متمایزی مواجه باشند. بر این مبنا هدف اصلی این پژوهش، شناسایی مهم‌ترین مسائل توسعه استان و نیز تحلیل شبکه‌ای و نسبت سنجی بین مسائل به لحاظ تأثیرگذاری و تأثیرپذیری و نهایتاً دستیابی به مسائل کلیدی (به‌عنوان موانع اصلی پیشرفت و توسعه استان) است. در این چارچوب به لحاظ روش‌شناختی علاوه بر بررسی اسنادی موضوع، تحلیل کیفی و مصاحبه عمیق با 65 نفر از مدیران و نخبگان ارشد استان در چهار طیف سازمانهای دولتی و بخش خصوصی، نهادهای عمومی و نخبگان دانشگاهی و فعالان مدنی مبنا قرارگرفته و از تکنیک تحلیلی «ماتریس تأثیر متقابل» و نیز دو نرم‌افزار یوسی‌نت (UCINET) و Micmac)) و روش تجزیه‌وتحلیل ساختاری یا شبکه‌ای برای شناسایی الگوی روابط مؤلفه‌های کلیدی مؤثر بر توسعه و پیشرفت استان استفاده شده است. یافته‌های پژوهش در محور تأثیرگذاری ـ تأثیرپذیری مسائل و بر مبنای ماتریس 39*39، به ترتیب در چند طیف؛ متغیرهای تأثیرپذیر، متغیرهای تأثیرگذار، متغیرهای دو وجهی، متغیرهای میانجی و نهایتاً متغیرهای کلیدی مفهومبندی گردیده و در چارچوب تحلیل شبکه‌ای، عوامل کلیدی مؤثر بر توسعه استان به لحاظ میزان تأثیرگذاری به‌این‌ترتیب شناسایی شدند: 1) ساختار متمرکز اداری و اختیارات محدود منطقه‌ای، 2) اقتصاد دولتی و رانتی، 3) غفلت از ظرفیتها و فرصتهای ژئوپلیتیکی استان، 4) رویکرد امنیتی مرکز به آذربایجان، 5) بی‌توجهی دولت به سرمایه‌گذاری‌های زیرساختی، 6) تحریم‌ها و بحران اقتصادی کشور، 7) چند پارچگی نظام مدیریتی استان و شهرستان، 8) توسعه نامتوازن و نابرابر درون استانی، 9) انسداد در گردش نخبگان، مدیران و فقدان احزاب مستقل، 10) فساد و تخلفات مالی و مدیریتی کارگزاران استان.
مقاله پژوهشی
مهدی یراقی فرد؛ سمانه جلیلی صدرآباد؛ محمد رضا مسائلی
چکیده
رشد روزافزون جمعیت بر شهرها اثر گذاشته و آن‌ها را با چالش‌های متعدد روبرو کرده است. افزایش جمعیت نیاز به حمل‌ونقل شهری نیز افزایش یافته است. توسعه حمل‌ونقل محور یکی از رویکرد‌هایی است که بر اساس اصول و معیار‌های آن علی‌رغم پاسخ به نیاز حمل‌ونقل در شهرها در راستای توسعه پایدار و پیاده مداری نیز هست. منطقه 3 شهرداری شهر اصفهان به ...
بیشتر
رشد روزافزون جمعیت بر شهرها اثر گذاشته و آن‌ها را با چالش‌های متعدد روبرو کرده است. افزایش جمعیت نیاز به حمل‌ونقل شهری نیز افزایش یافته است. توسعه حمل‌ونقل محور یکی از رویکرد‌هایی است که بر اساس اصول و معیار‌های آن علی‌رغم پاسخ به نیاز حمل‌ونقل در شهرها در راستای توسعه پایدار و پیاده مداری نیز هست. منطقه 3 شهرداری شهر اصفهان به سبب وجود عناصر شاخص ملی و شهری مانند میدان نقش‌جهان، عمارت‌ها و بنا‌های تاریخی و پیاده راه چهارباغ به‌عنوان محور اصلی اصفهان در منطقه از اهمیت ویژه‌ای در شهر برخوردار است. از طرفی این منطقه در مجاورت رودخانه زاینده‌رود قرار دارد و به‌عنوان مقصد گردشگران تبدیل شده است. با این شرایط توسعه پایدار این منطقه و حفظ ماندگاری و پایداری آن اهمیت به سزایی پیدا کرده است. این پژوهش به دنبال پاسخ به این سؤال است که اتخاذ رویکرد توسعه حمل‌ونقل محور تا چه میزان می‌تواند برای توسعه این منطقه مفید باشد؟ ابتدا این رویکرد تشریح شده و سپس بر اساس مبانی نظری و اصول بیان شده توسط وزارت راه اصول، معیارها و زیر معیارهایی پیشنهاد شدند. همچنین با استفاده تکنیک AHP این زیر معیارها وزن‌دارشده و سطح اهمیت آن‌ها مشخص شد. در انتها با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و GIS وضعیت منطقه 3 با توجه به این‌که چه میزان اصول رویکرد توسعه حمل‌ونقل محور می‌تواند در آن اجرا شود، روشن شد.
مقاله پژوهشی
امیر آریانا؛ محسن زاینده رودی؛ سیدعبدالمجید جلائی اسفندآبادی
چکیده
فقر چندبعدی بر اساس شاخص‌های آلکایر و فاستر به محرومیت در ابعاد آموزشی، بهداشت و سلامتی، استانداردهای زندگی تقسیم‌بندی می‌شود و آموزش کودکان، آموزش بزرگسالان، سلامت کودکان، سلامت مردان، سلامت زنان، کف‌پوش منزل، سرویس بهداشتی، امکانات اشتراکی، دسترسی به آب آشامیدنی سالم و دارائی‌ها از شاخص‌های اندازه‌گیری آن است. تصمیم‌گیری ...
بیشتر
فقر چندبعدی بر اساس شاخص‌های آلکایر و فاستر به محرومیت در ابعاد آموزشی، بهداشت و سلامتی، استانداردهای زندگی تقسیم‌بندی می‌شود و آموزش کودکان، آموزش بزرگسالان، سلامت کودکان، سلامت مردان، سلامت زنان، کف‌پوش منزل، سرویس بهداشتی، امکانات اشتراکی، دسترسی به آب آشامیدنی سالم و دارائی‌ها از شاخص‌های اندازه‌گیری آن است. تصمیم‌گیری اشخاص بر اساس ترجیحات است، در یک تقسیم‌بندی کلی، ترجیحات شامل ترجیحات اجتماعی و شخصی می‌شود و در یک تقسیم‌بندی جزئی به اعتماد، ریسک، نوع‌دوستی، عمل متقابل مثبت و منفی تقسیم می‌شود. این تحقیق به ترجیحات برتر زمانی به‌عنوان دلایل افراد در لحظه تصمیم‌گیری بدون داشتن سابقه ترجیحات قبلی اشاره میکند. با استفاده از روش پرسشنامه‌ای در دو مرحله، در مرحله اول فقر چندبعدی شناسایی و در مرحله دوم ترجیحات افراد مایل به کمک در ابعاد مختلف فقر چندبعدی شناسایی شده و با استفاده از مدل فازی-عصبی ANFIS در نرم‌افزار متلب به بررسی تأثیر ترجیحات برتر زمانی بر ابعاد فقر چندبعدی می‌پردازیم. نتایج تحقیق نشان‌دهنده تأثیر بیشتر نوع‌دوستی زمانی بر فقر چندبعدی نسبت به سایر ترجیحات است، در درجات بعدی عمل متقابل زمانی، اعتماد زمانی و ریسک زمانی قرار دارد و بدین ترتیب ترجیحات افراد بر فقر چندبعدی و میزان تأثیر آن‌ها شناسایی می‌شود.
مقاله پژوهشی
مریم سادات افخمی مصطفوی؛ مسعود ایمانیان اردبیلی؛ مهناز امیرپور
چکیده
افزایش بی‌سابقۀ میزان بیکاری بین دانش‌آموختگان دانشگاهی از یک‌سو و عدم توانایی دولت در استخدام آن‌ها از سوی دیگر، نشان‌دهندۀ این است که مقوله کارآفرینی باید به‌طورجدی موردتوجه قرار گیرد. بر این اساس، هدف تحقیق حاضر شناسایی وضعیت روحیه کارآفرینی در بین دانشجویان و بررسی رابطه انواع سرمایه (با تأکید بر سرمایه اجتماعی) بر روحیه ...
بیشتر
افزایش بی‌سابقۀ میزان بیکاری بین دانش‌آموختگان دانشگاهی از یک‌سو و عدم توانایی دولت در استخدام آن‌ها از سوی دیگر، نشان‌دهندۀ این است که مقوله کارآفرینی باید به‌طورجدی موردتوجه قرار گیرد. بر این اساس، هدف تحقیق حاضر شناسایی وضعیت روحیه کارآفرینی در بین دانشجویان و بررسی رابطه انواع سرمایه (با تأکید بر سرمایه اجتماعی) بر روحیه کارآفرینی آنان است. این پژوهش به روش کمی انجام شده است. جامعۀ آماری آن، دانشجویان سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترای دانشگاه فردوسی و علوم پزشکی مشهد است که 442 نفر از آنان به‌صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته است که با استفاده از اعتبار محتوا و اعتبار سازه، تعیین اعتبار و با استفاده از همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ تعیین پایایی شدند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که از بین انواع سرمایه، سرمایه فرهنگی (r=-0.219) و اقتصادی (r=0.159) رابطه معناداری با روحیه کارآفرینی دارند. همچنین از بین انواع سرمایه اجتماعی، سرمایه معطوف به روابط دوستی و خانوادگی رابطه معنادار مثبتی با روحیه کارآفرینی دارند؛ درحالی‌که رابطه سرمایه نهادی با روحیه کارآفرینی رابطه منفی است. این نتایج نشان می‌دهد که علاوه بر تقویت سرمایه اجتماعی، لازم است که دانشگاه‌ها در مدل‌های آموزشی خود، افراد شاغل در محیط واقعی را در بحث آموزش در دانشگاه درگیر نمایند. چراکه این نوع برنامه‌ها دانشجویان را در مسائل و چالش‌های تجربه شده به‌وسیله کارآفرینان در موقعیت واقعی زندگی درگیر میکند.
