مقالات پژوهشی
علی فلاحتی
چکیده
بررسی عوامل مؤثر بر صادرات بازارچه‌های مرزی ایران،
رهیافت شبکه عصبی مصنوعی
دکتر علی فلاحتی*
عضو هیئت علمی‌‌دانشگاه رازی کرمانشاه، گروه اقتصاد
مینو نظیفی نائینی
کارشناسی ارشد توسعه اقتصادی و برنامه ریزی
سحر عباسپور
کارشناسی ارشد توسعه اقتصادی و برنامه ریزی
تاریخ دریافت 7/9/90 تاریخ پذیرش 18/4/91
چکیده
امروزه تجارت به عنوان ...
بیشتر
بررسی عوامل مؤثر بر صادرات بازارچه‌های مرزی ایران،
رهیافت شبکه عصبی مصنوعی
دکتر علی فلاحتی*
عضو هیئت علمی‌‌دانشگاه رازی کرمانشاه، گروه اقتصاد
مینو نظیفی نائینی
کارشناسی ارشد توسعه اقتصادی و برنامه ریزی
سحر عباسپور
کارشناسی ارشد توسعه اقتصادی و برنامه ریزی
تاریخ دریافت 7/9/90 تاریخ پذیرش 18/4/91
چکیده
امروزه تجارت به عنوان موتور رشد و توسعه در کشورهای در حال توسعه معرفی شده است و کشورها برای رسیدن به این هدف، لازم است به دنبال حضور جدی تر در تجارت جهانی باشند. از جمله روش‌های حضور در تجارت جهانی، گسترش مبادلات منطقه‌ای کشورها ست. مبادلات تجاری مرزی‌یکی از شاخص‌های اصلی در برقراری ارتباط بین کشورهای همسایه و امرار معاش مردم مرزنشین است. ایجاد بازارچه‌های مرزی باعث گسترش مبادلات تجاری دو کشور شده ، از بروز درگیری جلوگیری میکند و تشنجات سیاسی با کشورهای همسایه را کاهش میدهد. در این مقاله به بررسی صادرات بازارچه‌های مرزی در ایران طی دوره 2010-1996 با استفاده از فن شبکه عصبی مصنوعی پرداخته شده است. در این مطالعه، اثر متغیرهای صادرات غیر نفتی ایران، نرخ تورم، درآمد جهانی، نرخ ارز رسمی، حجم سرمایه گذاری خارجی بر صادرات بازارچه‌های مرزی بررسی میشود. نتایج تحقیق نشان میدهد شبکه عصبی با خطایی کمتر از 0.004 روشی مناسب برای پیش بینی صادرات بازارچه‌های مرزی است و همچنین با بررسی اهمیت متغیرهای موثر، نرخ تورم کمترین تاثیر گذاری و صادرات غیر نفتی بیشترین اهمیت و تاثر گذاری را در تخمین صادرات بازارچه‌های مرزی داشته است.
کلید واژه‌ها : صادرات بازارچه‌های مرزی، شبکه عصبی، صادرات غیر نفتی، درآمد جهانی، حجم سرمایه گذاری خارجی.
کد JELL: C45-E62-F17-P44
مقالات پژوهشی
هدیه وجدانی
چکیده
بررسی و تحلیل تنوع در بازارهای هدف صادراتی ایران
هدیه وجدانی طهرانی*
عضو هیات علمی موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی
ابراهیم علی رازینی
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
تاریخ دریافت :9/9/90 تاریخ پذیرش :17/5/91
چکیده
سیاست‌های مناسب صادراتی، رقابت‌پذیری صادراتی را، هم در ایجاد بازارهای غیرسنتی و هم در بهبود تنوع ...
بیشتر
بررسی و تحلیل تنوع در بازارهای هدف صادراتی ایران
هدیه وجدانی طهرانی*
عضو هیات علمی موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی
ابراهیم علی رازینی
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
تاریخ دریافت :9/9/90 تاریخ پذیرش :17/5/91
چکیده
سیاست‌های مناسب صادراتی، رقابت‌پذیری صادراتی را، هم در ایجاد بازارهای غیرسنتی و هم در بهبود تنوع محصولات صادراتی تقویت میکند. طبق تعریف، تنوع صادراتی تغییر در ترکیب کالاها و بازارهای هدف یک کشور را در بر می‌گیرد و به طور مستقیم به ساختار اقتصادی و چگونگی تغییرات در فرایند توسعه مربوط میشود. برای سنجش میزان تنوع میان کالاها و بازارهای هدف صادراتی یک کشور می‌توان از شاخص‌های مختلفی استفاده کرد. در این مقاله، سعی شده ضمن اشاره به موضوع تنوع صادراتی، میزان آن با استفاده از روش‌های تابع توزیع تجمعی و نیز روش میانگین تابع مذکور برای بازارهای هدف صادراتی ایران، طی دوره‌های مختلف به تفکیک سالهای برنامه‌های توسعه پس از انقلاب، و همچنین به صورت کلی برای سالهای 88-1368 بررسی گردد. نتایج، مویّد آن است که برخی از کشورهایی که در سالهای اولیه دوره‌های مورد بررسی، جزء مهمترین بازارهای صادراتی ایران بوده و از تنوع صادراتی نسبتا بالایی برخوردار بوده‌اند، در سالهای پایانی برنامه‌های توسعه، از تنوع صادراتی افقی برخوردار می‌گردند. حال آنکه کشورهایی که در سال های اولیه دوره‌های مورد بررسی، در جرگه بازارهای صادراتی ایران نبوده و یا سهم آنها از کل صادرات غیرنفتی کشور بسیار ناچیز بوده است، در سال های پایانی برنامه‌های توسعه، دارای تنوع صادراتی عمودی هستند.
کلید واژه ها: تنوع صادراتی،کالاهای صادراتی، بازارهای هدف،کشورهای هدف.
طبقه بندی JEL: F10,F13,F14
مقالات پژوهشی
علیرضا عرفانی
چکیده
مقایسه اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی
کشورهای توسعه یافته و توسعه نیافته منتخب
علیرضا عرفانی
استادیار گروه اقتصاد دانشگاه سمنان
سعیده اکبرزاده تبریک
کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه سمنان
محمد نوده فراهانی
کارشناس ارشد دانشگاه علامه طباطبایی
تاریخ دریافت :7/10/91 تاریخ پذیرش:17/5/91
چکیده
مطالعات دهه 1990 میلادی ...
بیشتر
مقایسه اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی
کشورهای توسعه یافته و توسعه نیافته منتخب
علیرضا عرفانی
استادیار گروه اقتصاد دانشگاه سمنان
سعیده اکبرزاده تبریک
کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه سمنان
محمد نوده فراهانی
کارشناس ارشد دانشگاه علامه طباطبایی
تاریخ دریافت :7/10/91 تاریخ پذیرش:17/5/91
چکیده
مطالعات دهه 1990 میلادی درارتباط با اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT ) بر رشد اقتصادی کشورهای توسعه یافته، منجر به ارائه و ظهور رابطه ای مثبت و قوی بین این دو شد و با اندکی تاخیر این رابطه، در برخی از کشورهای در حال توسعه نیز ظاهرگردید؛ اما چگونگی تاثیر آن در این کشورها که فضای رقابتی لازم را ندارند و از زیر ساخت های ضعیفی برخوردارند، جای بحث دارد. مقاله حاضر به بررسی و مقایسه اثر ICT بر رشد اقتصادی کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه منتخب، با توجه به مطالعات Quah(2003) و Pojola(2002) می پردازد. در برآورد الگوی تجربی رشد اقتصادی این دو گروه از کشورها، از داده های سرمایه گذاری در ICT، موجودی سرمایه، نیروی کار، تعداد ثبت نام کنندگان در تحصیلات عالی و میزان سرمایه گذاری مستقیم خارجی و از روش panel-data در دوره 2006-1995استفاده شده است. با توجه به مقایسه ای بودن روش بررسی، از یک متغیر مجازی در الگو استفاده شده است. نتایج، حاکی از تاثیر مثبت و معنی دار بین رشد اقتصادی و فناوری اطلاعات و ارتباطات در این دوره می باشد که در کشورهای توسعه یافته این ارتباط قوی تر بوده است.
کلید واژه ها: فناوری اطلاعات و ارتباطات ( ICT )، رشد اقتصادی، سرمایه گذاری در ICT
مقالات پژوهشی
براتعلی خاکپور
چکیده
بررسی تحولات اشتغال و آینده نگری آن در
مادر شهرهای مشهد و اصفهان
(دهه 1385 - 1375)
براتعلی خاکپور*
استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه فردوسی مشهد
مهدی عامل بافنده
دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان
تاریخ دریافت 1 /10/89 تاریخ پذیرش: 26/5/90
چکیده
این مطالعه، با به‌کارگیری آمار سرشماری‌های نفوس و مسکن و مدل تغییر سهم، ...
بیشتر
بررسی تحولات اشتغال و آینده نگری آن در
مادر شهرهای مشهد و اصفهان
(دهه 1385 - 1375)
براتعلی خاکپور*
استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه فردوسی مشهد
مهدی عامل بافنده
دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان
تاریخ دریافت 1 /10/89 تاریخ پذیرش: 26/5/90
چکیده
این مطالعه، با به‌کارگیری آمار سرشماری‌های نفوس و مسکن و مدل تغییر سهم، به بررسی وضع فعالیت و تعیین وضعیت گروه های عمده فعالیت در دو استان خراسان رضوی و اصفهان و دو مادر شهر مشهد و اصفهان در طی دوره زمانی 1385 - 1375 می‌پردازد. هدف از این پژوهش، که با روش "توصیفی - تحلیلی" انجام گرفته، تجزیه و تحلیل ساختار اشتغال هر یک از استان‌ها و مادرشهرهای مورد مطالعه به صورت مقایسه هر بخش اقتصادی با سطح مرجع (کل اشتغال کشور) و همچنین هر بخش اقتصادی با همان بخش اقتصادی در سطح ملی است، تا مزیت نسبی و قدرت رقابتی هر یک از بخش‌های فعالیت مشخص شود. در نهایت، پیش بینی ساختار آتی گروه‌های شغلی در سال 1395 ارائه می‌گردد. نتایج حاکی از آن است که از 16 گروه عمده فعالیت، در استان‌های خراسان رضوی و اصفهان و نقاط شهری شهرستان‌های مشهد و اصفهان به ترتیب 1، 3، 6 و 7 گروه فعالیت دارای ضرایب رشد مثبت ملی (ضریب B ) و محلی (ضریب C ) هستند. این گروه‌ها می‌توانند رشد بالقوه‌ای برای اقتصاد منطقه بوده و اصطلاحاً برنده اقتصادی می‌باشند. همچنین بازنده‌های اقتصادی شامل هفت بخش در استان خراسان رضوی، پنج بخش در استان اصفهان، دو بخش در نقاط شهری شهرستان مشهد و یک بخش در مادرشهر اصفهان است. این بخشها دارای ضریب B (اثر ترکیب بخشی) و ضریب C (اثر رقابتی) منفی هستند و به زودی سهم خود را از اشتغال منطقه از دست خواهند داد.
کلید واژه ها: مدل تغییر سهم، ساختار اشتغال، گروه های فعالیت، اقتصاد مرجع، اقتصاد محلی.
طبقه بندی JEL : O11, O21, J21
مقالات پژوهشی
محمد حسین حسین زاده بحرینی
چکیده
ﺗﺄثیر مقررات کسب‌وکار بر رشد اقتصادی
(در منتخبی از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه)
محمد حسین حسین زاده بحرینی*
استادیار گروه اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد
محمد علی فلاحی
دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد
فاطمه عرفانی جهانشاهی
کارشناس ارشد اقتصاد
تاریخ دریافت:20/6/90 تاریخ پذیرش 19/1/91
چکیده
امروزه بنگاه‌های اقتصادی ...
بیشتر
ﺗﺄثیر مقررات کسب‌وکار بر رشد اقتصادی
(در منتخبی از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه)
محمد حسین حسین زاده بحرینی*
استادیار گروه اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد
محمد علی فلاحی
دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد
فاطمه عرفانی جهانشاهی
کارشناس ارشد اقتصاد
تاریخ دریافت:20/6/90 تاریخ پذیرش 19/1/91
چکیده
امروزه بنگاه‌های اقتصادی در راه‌اندازی، به‌کارگیری عوامل تولید و دیگر مراحل یک کسب‌وکار با قوانین و مقررات زیادی مواجه‌اند. به نظر می‌رسد مقررات دست‌وپاگیر اداری در محیط کسب وکار، یکی از موانع مهم تولید و سرمایه‌گذاری محسوب میشود. در کشورهای مختلف جهان، بهبود محیط کسب‌وکار و رفع موانع بخش خصوصی، به عنوان یک راهبرد اقتصادی شناخته شده است.با توجه به اهمیت موضوع، در این مقاله جهت بررسی تأثیر قوانین و مقررات کسب‌وکار بر رشد اقتصادی، شاخصی با عنوان «سختی مقررات کسب‌وکار» با استفاده از داده‌های بانک جهانی ساخته شده است. برآورد الگو به روش داده‌های تابلویی برای نمونه 62 کشور طی سالهای 2003-2006 انجام شده است. نتایج حاصل از برآوردهای رگرسیونی نشان میدهد مقررات سخت و پیچیده کسب‌وکار بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب تأثیر منفی می‌گذارد.
کلید واژه‌ها: محیط کسب‌وکار، مقررات کسب‌وکار، رشد اقتصادی، داده‌های تابلویی.
طبقه بندی JEL:C23, G18, K20
مقالات پژوهشی
حسن تحصیلی
چکیده
ارزیابی نوسانات بازار مسکن و رابطه آن با ادوار تجاری در اقتصاد ایران
حسن تحصیلی
دانشجوی دکتری دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی
عباس شاکری
استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی
عبد الرسول قاسمی
استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی
مصطفی سلیمی فر
استاد دانشگاه فردوسی مشهد
اسفندیار جهانگرد
استادیار ...
بیشتر
ارزیابی نوسانات بازار مسکن و رابطه آن با ادوار تجاری در اقتصاد ایران
حسن تحصیلی
دانشجوی دکتری دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی
عباس شاکری
استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی
عبد الرسول قاسمی
استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی
مصطفی سلیمی فر
استاد دانشگاه فردوسی مشهد
اسفندیار جهانگرد
استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی
تاریخ دریافت :2/6/90 تاریخ پذیرش: 20/8/90
چکیده
مسکن سهم قابل توجهی از هزینه خانوار را به خود اختصاص می دهد و از طرفی سهم پانزده درصدی ارزش افزوده مسکن از تولید کل و شاخص هفتاد در صدی پیوند پیشین با سایر بخشها نشان دهنده اهمیت آن در تولید است و لذا شناخت ماهیت بازار مسکن هم برای تولید کننده آن و هم برای تقاضا کننده آن – و در نتیجه هم برای سیاستگذاران- اهمیت پیدا می کند. مهمترین جنبه بازار مسکن، نوسانات آن است که بر اساس بیشتر مطالعات، راهنمای نوسانات اقتصاد کلان( ادوار تجاری) است.
موضوع این مطالعه شناخت نوسانات بازار مسکن و رابطه آن با ادوار تجاری در اقتصاد ایران است. دوره مورد بررسی سالهای 2009-1971 را در بر می گیرد. تولید ناخالص داخلی به عنوان متغیر مرجع و متغیرهای : پروانه های ساخت مسکن، تولید مسکن، زیربنای ساخته شده، سرمایه گذاری در مسکن، اشتغال در مسکن و قیمت مسکن به عنوان متغیرهای بازار مسکن انتخاب گردیده اند. ابتدا لگاریتم متغیرها با استفاده از فیلتر هادریک- پرسکات طی دو مرحله به اجزاء : روند، نامنظم و ادواری تفکیک گردیده و به بررسی رابطه میان ادوار متغیرها پرداخته شده است. همچنین تغییر پذیری نسبی، تداوم و هم حرکتی ادوار مورد برآورد و تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که بیشترین تغییر پذیری مربوط به سرمایه گذاری در مسکن بوده و بیشترین تغییر پذیری نسبی نیز در سرمایه گذاری در مسکن، اشتغال در مسکن و تولید مسکن مشاهده می شود. ضریب خود همبستگی نیز نشان می دهد که همه متغیرها از پایداری بالائی برخوردار هستند. در ادامه به آزمون علیت گرنجر پرداخته که نتایج حاصله، رابطه علی میان پروانه های ساخت و تولید کل را رد نموده، علت بودن قیمت مسکن برای تولید کل و علت بودن تولید کل برای سایر متغیرهای مسکن را تأیید می نماید. تحلیل نقاط برگشت نشان می دهد که متغیرهای مسکن – به غیر از پروانه های ساخت- هم حرکتی معناداری با تولید کل دارند. همچنین سرمایه گذاری در مسکن و قیمت مسکن با تولید کل همزمان بوده در حالی که تولید مسکن و اشتغال در مسکن نسبت به تولید کل دو دوره تأخیر دارند.
واژگان کلیدی : تولید ناخالص داخلی، بازار مسکن، فیلتر هادریک- پرسکات، همبستگی متقابل، نقاط برگشت.
